កំណាព្យ

វត្តពោធិសត្ថារាម ហៅពានា

“បទៈ កង្កែបលោតស្លាក់ពេជ្រ”

 ( មានចំណេះ )

     ១.        ខំប្រឹងប្រែង                ខែងប្រឹងប្រិត                  ខិតប្រឹងប្រាណ

               បើខ្ជិលខាន                បានខ្ជិលខក                   បកខ្ជិលខុស

             ចាំចំណេះ                  ចេះចំណូល                    ចូលចំណុះ

                           ប្រឹងរៀនចុះ                ប្រុសរៀនចាប់                 ប្រាប់រៀនចារ        ។

        ២.     ស្ដីឱ្យត្រាប់                  ស្ដាប់ឱ្យត្រាយ                 ស្ដាយឱ្យត្រង

               ចាក់ចំណង                ចងចំណោទ                   ចោទចំណារ

          ត្រាប់តម្រេះ                ត្រេះតម្រូវ                      ត្រូវតម្រា

                           ចូរកាន់ការ                  ចារកាន់កាប់                   ចាប់កាន់កាយ       ។

        ៣.    ពាក្យបណ្ដុះ                ពុះបណ្ដូល                     ពោលបណ្ដាំ

                ចូរចំណាំ                    ចាំចំណេះ                      ចេះចំណាយ

                     អិតសូន្យសោះ            អស់សូន្យសាប់                អាប់សូន្យសាយ

                           ចែកចំណាយ              ចាយចំណូល                  ចូលចំណេះ          ។

        ៤.    ចាំតាមក្រម                ចំតាមក្រង                      ចងតាមក្រិត

               ដ៏វិសិដ្ឋ                      ដិតវិសាល                      ដាលវិសេស

                  ប្រឹងរៀនចាប់              ប្រាប់រៀនចុះ                   ប្រុសរៀនចេះ

                             ចូលចំណេះ                ចេះចំណាំ                      ចាំចំណាន            ៕

                                                                          និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

          ថ្ងៃទី ០៩   ខែ កុម្ភះ   ឆ្នាំ ២០១៤

“បទៈ សុឡាបឡួន”

 ( រុយ )

        ១.        រុយរុះរាន់                    គ្នាន់គ្នេរគិត                    ពិតពុះពារ

                   គ្រប់ៗគ្រា                   វាវាងវៃ                          លៃលលាម

                   ហិចហោះហើរ            ប្រើប្រាជ្ញប្រាយ                ត្រាយត្រេចត្រៀម

                   ស្ងប់ស្ងាត់ស្ងៀម          បៀមបូមបឺត                   ខ្មឺតខ្មាពាខ្មី            ។

        ២.        ខាំខួនខែង                  តែងតោងតាម                 ស្នាមស្នាលស្និទ្ធិ

                   ចំចូលចិត្ត                   ដិតដាមដក់                    ឆក់ឆាបឆី

                   សាកសពសត្វ             កាត់កកេរ                       ដេរដាសដី

                   ប្រឹងប្រិមប្រីយ៍             ឆីឆក់ឆាប់                       ចាប់ចែកចាយ       ។

        ៣.        គ្រឿងគ្រោតគ្រៀត       ជាតិជាប់ជក់                   វក់វិលវល់

                   ងោះងងុល                 រុលរុករក                        ស៊កសព្វសាយ

                   ស៊ីសាច់សុះ                ចុះចូលចេះ                     កេះកកាយ

                   ត្រឹបត្រេចត្រាយ          ចាយចែកចោះ                ហោះហូរហែរ        ។

        ៤.        ជើងជាប់ជោគ             រោគរួតរុំ                         ទំទីទៀត

                   ជ្រុះជ្រាបជ្រៀត           បៀតបៀនបាន                ប្រានប្រួលប្រែ

                   ចាប់ចុកចាក់               ហាក់ហេលហាល            ដាលដុះដែរ

                   ក្អកក្អួតក្អែរ                  កែកើតកៀក                   រៀករីងរៃ              ។

        ៥.        រុយរាយរោគ               ជោគជុំជិត                      ពិតពើតពើង

                   យាយីយើង                ពើងពានពារ                   វាវាងវៃ

                   ឆីឆក់ឆាប                   ឆ្អាបឆ្អេះឆ្អិត                    លិតលកលៃ

                   មើលមមៃ                   លៃលុយលុក                  រុករៀនរោម           ៕

                                                                          និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

        តាកែវ, ថ្ងៃទី ១០   ខែ កុម្ភះ   ឆ្នាំ ២០១៤                         

“បទៈ ពាក្យ ៧”

 ( លួចស្នេហ៍ពៅ )

    ១.    ចង់ស្ដាប់ស័ព្ទស្ងួននួនមាសមិត្ត                ចិត្តពិតគិតកួចលួចស្នេហ៍ស្នង

           មើលទៅពៅស្រស់បស់កន្លង                  រៀមបងប៉ងស្នេហ៍តែបុប្ផា            ។

    ២.    គ្នានលាក់អ្នកផ្សេងកេងបោកប្រាស់          មែនច្បាស់ណាស់ចិត្តឥតសាវា

           ហ៊ានស្បថអត់កែប្រែចិន្ដា                       បងប្រាថ្នាពិតគិតស្រមៃ              ។

    ៣.    ចង់ថ្នមបមបីស្រីពន្លក                            នាំយកមកជិតនិត្យនេបថ្លៃ

           កៀកកើយឆ្លើយឆ្លងបងរាល់ថ្ងៃ                លុះក្ស័យថ្លៃក្បែរតែបងមួយ         ។

    ៤.    សុខសាន្តថ្កានខ្ពស់រស់ជួបជុំ                   មិនយំលំបាកយ៉ាកយល់ព្រួយ

           បងនឹងរឹងមាំទ្រាំលើកស្ទួយ                     ស្មោះមួយជួយពៅនៅការពារ       ។

    ៥.    ក្នុងចិត្តដិតដាមស្នាមស្មេហ៍ថ្លៃ                 ស្រមៃថ្ងៃយប់គ្រប់វេលា

           ល្ងាចព្រឹកនឹកខ្វល់ដល់ពុំងារ                   កំព្រាគ្រាកាយឆ្ងាយមាសស្នេហ៍   ។

    ៦.    បើសិនមិនបានប្រាណអួនមួយ                រញ្ជួយព្រួយចិត្តត្បិតបែកបែរ

           គ្រាំក្រៀមប្រៀមទុក្ខមុខគ្មានល្ហែ               មិនកែរប្រែរកយកអ្នកថ្មី              ។

    ៧.    ពេលនេះរិះគិតពិតប្រញាប់                     ចង់ចាប់ប្រាប់ចាស់ច្បាស់សេចក្ដី 

           ឱ្យសួរគួរគាប់ភ្ជាប់ពាក្យស្រី                     ចូលស្ដីស្រីស្ងួននួនជាគូ              ៕

                                                                          និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

        តាកែវ, ថ្ងៃទី ១១   ខែ កុម្ភះ   ឆ្នាំ ២០១៤                         

                                

 “បទៈ ជាប់ទងពាក្យ ៩”

 ( ស្នេហ៍ច័ន្ទថ្លៃ )

        ១.        មើលច័ន្ទចរ                ល្អពិសិដ្ឋ                        ចិត្តលួចស្នេហ៍

                   ចង់នៅក្បែរ                ថែនេបនិត្យ                    ជិតច័ន្ទថ្លៃ

                   ច័ន្ទចែងជះ                 រះទីខ្ពស់                         ហួសឆ្ងាយដៃ

                   គិតស្រមៃ                   ថ្ងៃណាបាន                    ប្រាណច័ន្ទថ្លា        ។

        ២.        កណ្ដាលយប់              គ្រប់សព្វសត្វ                  ស្ងាត់លង់លក់

                   បងវល់វក់                   ឈ្លក់សម្លឹង                    ខឹងតារា

                   ដែលរះមក                 ជ្រកកៀកក្បែរ                 ញ៉ែច័ន្ទថ្លា

                   ឱ! ថ្លៃណា                 តារារះ                           ជះទីឆ្ងាយ            ។

        ៣.       សូមខ្យល់ពាំ              នាំសាស័ព្ទ                     ប្រាប់ច័ន្ទផង

                   ថារួបបង                   ប៉ងស្នេហ៍សិទ្ធ                ចិត្តខ្វល់ខ្វាយ

                   ចង់បីបម                   ថ្នមនេបនិត្យ                  ជិតក្បែរកាយ

                   គ្មានរសាយ               ស្ដាយរលឹក                   នឹកច័ន្ទថ្លៃ            ។

        ៤.        បើសិនមាន               យាន្តចម្លង                    បងនឹងទៅ

                   ថ្នាក់ថ្នមពៅ               នៅកៀកក្បែរ                 ថែរាល់ថ្ងៃ             

                   ដោយក្ដីស្មោះ            អស់ពីចិត្ត                      ឥតកាឡៃ

                   ស្នេហ៍ច័ន្ទថ្ងៃ              ថ្ងៃនិងយប់                     គ្រប់វេលា            ។

        ៥.        ចិត្តរញ្ជួយ                  ព្រួយបារម្ភ                     ខំរិះគិត

                   ខ្វល់គំនិត                  ពិតឥតល្លែ                     ប្រែគ្រាំគ្រា

                   ប្រៀមទុក្ខធ្ងន់             ជន់អួលណែន               សែនវេទនា

                   ស្នេហ៍ច័ន្ទ្រា                ជាស្រមៃ                       ថ្ងៃណាបាន          ។

        ៦.        បងទន្សាយ               កាយតូចជាក់                 អ្នកក្រីក្រ

                   ស្នេហ៍ច័ន្ទល្អ              ចរទីខ្ពស់                       ហួសការស្មាន

                   ស៊ូបំពាន                   ហ៊ានប្ដេចប្ដូរ                  បូរចាប្រាណ

                   ឱ្យតែបាន                  ប្រាណច័ន្ទពៅ                នៅកៀកក្បែ         ។

“បទៈ ជាប់ទងពាក្យ ៩”

( សែនឈឺចិត្ត )

        ១.        សែនឈឺចិត្ត                 ស្អិតក្នុងទ្រូង                 រូងដល់ភ្នែក

                   ថ្ងូរយំយែក                    ជ្រែកឱរ៉ា                      ផ្សាដួងចៃ

                   ព្រោះរឿងស្នេហ៍            ប្រែមិនទៀង                 នាងកាឡៃ

                   ស្ទើរក្សីណក្ស័យ            ថ្ងៃល្ងាចព្រឹក                 នឹកសោកា            ។

        ២.        ស្រស់វរមិត្ត                  ពិតធ្លាប់ស្បថ                អត់ប្រួលប្រែ

                   ស្មោះនិងស្នេហ៍             តែប្រុសបង                  ចងវាសនា

                   ឆោមព្រលឹង                 នឹងថ្មមពៅ                    នៅរក្សា               

                   លុះមរណា                   ឡាលោកា                    លាប្រុសស្ងួន        ។

        ៣.        តែថាឡូវ                      ត្រូវក្រឡាស់                 ផ្លាស់ឃើញជាក់

                   ឆោមវលក្ខណ៍               ទាក់ទងគេ                    រេបំពួន

                   មានតម្រេក                  ស្រេកទឹកលុយ              នុយទិញខ្លួន

                   ស្នេហ៍ខុសក្បួន              ស្ងួនបំភ្លៃ                      លៃលោកលាម      ។

        ៤.        អូនឥតស្ដាយ                ក្លាយអប្រិយ                 ស្ដីពាក្យឌឺ

                   ឱ្យបងឮ                       ឈឺដួងចិត្ត                    ឥតនៅស្ងៀម

                   ញ័រចំប្រប់                     ថប់ចិន្ដា                       ផ្សាគ្រាំគ្រៀម

                   យំលាក់លាម                បៀមវិបត្តិ                     កាត់ឥតស្បឿយ     ។

        ៥.        ស្ដាយក្ដីស្នេហ៍               ថែពីមុន                       ស៊ុនខកខាត

                   ស្រីប្រមាទ                    កាតតិះទៀន                 គ្មានយល់ឡើយ

                   អោយបងឈឺ                ព្រឺព្រួចចិត្ត                    ឥតស្រាកស្បើយ

                   ស្រស់ត្រាណត្រើយ        ឆ្លើយវាចា                     ថាបងល្ងង់            ។

        ៦.        បងក្រក្រី                      ស្រីមិនស្មោះ                 អស់អារម្មណ៍

                   ថាមិនសម                    ផ្សំគូរគាប់                     ភ្ជាប់ពូជពង្ស

                   បងឈឺពេក                  ដេកឱបទុក្ខ                  មុខឡើងជ្រុង

                   ព្រោះលិចលង់              ជង់ល្បិចស្នេហ៍              ប្រែមាយា             ។

   ៧.        សែនឈឺចិត្ត                 ត្បិតស្នេហ៍ព្រាណ          មានចិត្តពីរ

                   រេវក់វី                           ឈ្លីស្នេហ៍ស្នង               ចងចិត្តមារ

                   បងឥឡូវ                      ត្រូវឈឺចាប់                  អាប់ទយា

                   ស៊ូគ្រាំគ្រា                     លាហើយពៅ                នៅឱ្យសុខ            ៕

                                                                       

                                                                        និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

   “បទៈ ពាក្យ ៧”

( ស្នេហ៍តែអូនមួយ )

   

    ១.    ដៃកាន់ប៊ិចរំលេចសំណេរ                       រៀបរាប់សរសេររឿងជីវិត

           អាធ្រាត្រយប់ជ្រៅនៅរិះគិត                    វិលវល់គំនិតត្បិតពិចារណ៍           ។

    ២.    រាត្រីស្ងប់ស្ងាត់សត្វនិន្ទ្រា                        ច័ន្ទចរលីលាវាវៃហាស៍

           ចិត្តក្រៀមក្រមសម្ងំឯកា                         គន់មើលច័ន្ទថ្លាជះរង្សី                ។

    ៣.    សន្សើមស្រក់ខ្លល់បក់ប៉ើយៗ                  បេះដូងចិត្តស្បើយព្រួយនឹកស្រី   

           ទោះបងឃ្លាតកាយឆ្ងាយពិសី                  តែចិត្តកវីភក្ដីស្នេហ៍                    ។

    ៤.    សម្លេងចង្រិតដែកស្រែកយំ                     ពិរោះរងំក្រោមដួងខែ

           ធ្វើឱ្យបេះដូងរិតឥតល្ហែ                          នឹកសៀងមាស្នេហ៍ធ្លាប់សាសង   ។

    ៥.    មេយស្រឡះឃើញច្បាស់រាជនី               ដូចភ័ក្រឆវីស្រស់កន្លង

           កើតទុក្ខខ្វល់ខ្វាយក្លាយសៅហ្មង             ចង់ឃើញនួនល្អងផ្ទាល់នេត្រា      ។

    ៦.    ថ្ងៃនេះថ្ងៃស្អែកដូចតែគ្នា                         បេះដូងកំព្រាព្រាត់បុប្ផា

           ព្រោះបងតម្រូវត្រូវសិក្សា                        ឱ្យ! ម្ចាស់ចិន្តាចាំបានទេ?            ។

    ៧.    វាលាបោះជំហានជានិច្ច                         ថ្ងៃរះហើយលិចមិនទំនេរ

           បើគិតថាយូរប្តូរយកគេ                           បងឥតខឹងទេតែឈឺចាប់             ។

    ៨.    ទោះមេឃរលំភ្នំរលាយ                          ចិត្តបងមិនងាយប្រែក្រឡាប់

           ស្មោះស្ម័គ្រនិមលទល់ដល់ស្លាប់              នេះជាសាស័ព្ទប្រាប់ការពិត         ។

    ៩.    បេះដូងតក់ស្លត់រន្ធត់ខ្លាច                        ខ្លាចកម្មកំណាចនៃជីវិត

           ពង្រត់រូបបងនិងវរមិត្រ                           ឱ្យឃ្លាតគ្នាពិតឥតជួបជួន            ។

    ១០.  នោះទឹកភ្នែកនឹងជ្រែកហូរស្រក់               ជាច្រើនដំណក់ស្រក់ផ្ទួនៗ

           ទួញយំបោកកាយស្ដាយមាសស្ងួន           រហូតស្គមខ្លួនគ្រាំក្សីណក្ស័យ       ។

    ១១.  ផ្កាអូនរីកស្រស់បង្ហើរក្លិន                        បងតែងសុបិនឃើញភ័ក្រថ្លៃ

           បេះដូងបន់ផ្សងប៉ងស្រមៃ                       ចង់ថ្មមចរណៃគ្រប់វេលា             ។

    ១២.  យប់កាន់តែជ្រៅនៅចម្បែង                     អង្គុយម្នាក់ឯងតែងកាព្យា

           ដាក់ចិត្តស្លុងក្នុងសន្ធិយា                        គន់មើលច័ន្ទ្រាផ្ដើមទាបកាយ       ។

    ១៣. បេះដូងក្រំក្រៀមបៀមកង្វល់                   ស្រែកផ្ដាំតាមខ្យល់ពីចម្ងាយ

           ឱ្យជួយសាស័ព្ទប្រាប់ឆោមឆាយ               ថាបងមិនណាយនឹករាល់ថ្ងៃ       ៕

“បទៈ ពាក្យ ៨”

( លាក់មិនជិត )

    ១.    ត្រីធំទឹករាក់លាក់ខ្លួនមិនជិត                   តែប្រឹងឡើងឫទ្ធិធ្វើរឹកសំញែង

           ហិចហែលទៅមកជ្រកពួនខ្លួនឯង            ចិត្តឥតកោតក្រែងតែប្រហាគេ      ។

    ២.    ឈើខ្ពស់ផ្លែទំរំបាំងសន្លឹក                       គង់មានសត្វចឹកលាក់មិនជិតទេ

           ដំរីធំខ្លាំងបាំងនិងចង្អេរ                           កែវភ្នែកទាំងទ្វេរេឃើញពុំខាន      ។

    ៣.    ផោមនៅក្នុងទឹកគង់មានគេដឹង                សាងទោសធំម្លឹងប្រឹងលាក់ម្ដេចបាន

           ជើងដើរជាន់ដីរឿងអីគ្មានដាន                 ហូបបាយដាក់ចានពុំខាន់ប្រឡាក់   ។

    ៤.    ទោះភ្មែកធម្មតាមើលមិនធ្លុះដល់              តែភ្នែកកម្មផលមិនងាយព្រឹលខ្វាក់

           មើលឃើញសុចរិតឥតស៊ីសូកប្រាក់          មិនខ្លាចបុណ្យស័ក្ដិឋានៈធំខ្ពស់    ។

                                                                        និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ១០   ខែ មិថុនា   ឆ្នាំ ២០១៤

  “បទៈ ពាក្យ ៨”

( កុំចង់កើត )

    ១.    រលកបោកខ្លាំងច្រាំងជ្រាលសឹងបាក់         ទឹកជន់ហូរចាក់ទម្លាក់សមុទ្រ

           ទិន្នករចែងជះរះក្ដៅដូចដុត                     ទ្វីបលោកស្ទើរផុតរលត់ធម៌អាថ៌   ។

    ២.    វាយោបក់បោកបំបាក់រុក្ខជាតិ                  ត្រីច្រើនព្រោងព្រាតឃ្លាតចាកជលសា

           សព្វសត្វតូចធំទួញយំសោកា                  ស្រក់ទឹកនេត្រាមិនថាថ្ងៃយប់       ។

    ៣.    សមុទ្រជីវិតជ្រៅគ្មានកោះត្រើយ              បំពេញយូរហើយនៅតែមិនគ្រប់

           តូចឃ្លានចង់ធំ ធំឃ្លានលើសលប់            ជីវិតធ្លាក់ជ្រុបក្នុងភពផែនទុក្ខ       ។

    ៤.    គុណធម៌រលាយសម្ពាយទឹកភ្នែក             គួរឱ្យសង្វេកពីស្អែកទៅមុខ

           ច័ន្ទប្រឹងរះមកពពកវាយលុក             កូនមាសឪពុកស្រុកយើងយ៉ាប់ហើយ  ។

    ៥.    សរប្រែជាខ្មៅដៅដោយទឹកប្រាក់             ភ្លឺប្រែជាខ្វាក់វង្វេងកោះត្រើយ

           កើតរោគស្រេកឃ្លានគ្មានគ្រូមើលឡើយ    ឱ! កូនពុកអ្ហើយកុំឡើយចង់កើត   ៕

          

                                                                        និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ១១   ខែ មិថុនា   ឆ្នាំ ២០១៤

      “បទៈ ពាក្យ ៨”

( ស្រលាញ់តែមិនហ៊ានសារភាព )

    ១.    រាត្រីស្ងប់ស្ងាត់បាត់ដួងច័ន្ទថ្លា                  សល់តែតារាប្រឹងរះចិញ្ចែង

           រូបបងក្រៀមក្រំសម្ងំម្នាក់ឯង                   កណ្ដាចកណ្ដែងកណ្ដាលរាត្រី      ។

    ២.    មានស្នេហ៍តែលាក់លាមទុកក្នុងចិត្ត          និត្យនៅដាមដិតឥតហ៊ានប្រាប់ស្រី

           បានត្រឹមលបលួចកួចនឹកពិសី                 បេះដូងភក្ដីរងទុក្ខឥតស្បើយ        ។

    ៣.    ឥទ្ធិពលស្នេហ៍បង្ខំបងណាស់                តែចិត្តអៀនខ្មាស់និងស្រស់ត្រាណត្រើយ

           មិនហ៊ានសាស័ព្ទប្រាប់ការពិតឡើយ       ឱ! ម្ចាស់ស្នេហ៍អ្ហើយឱ្យធ្វើយ៉ាងណា  ?

    ៤.    ភ័ក្រ្តអូនមានមន្តបន្ទន់ចិត្តបង                យប់ថ្ងៃបន់ផ្សងប៉ុនប៉ងប្រាថ្នា

           ចង់រស់នៅក្បែរថ្នមថែជីវ៉ា                     ចងក្រងរាសនាលុះសូន្យជីវិត        ។

    ៥.    រូបបងបារម្ភក្រែងអូនមានគេ                  ទើបចិត្តរិះរេលាក់បាំងការពិត

           សោកសៅវិលវល់អំអល់រិះគិត               ខ្លាចស្រស់វរមិត្តបានអ្នកដទៃ         ។

    ៦.    ទំហំស្នេហ៍បងចំពោះកល្យាណ              ធំហួសការស្មានប្រៀបនភាល័យ

           យកឈ្មោះជិវ៉ាចារជាប់ហឫទ័យ            ជាតិនេះគ្មានន័យបើខ្វះចរណៃ       ។

    ៧.    បេះដូងក្រំក្រៀមបៀមទុក្ខកង្ខល់            ស្រែកផ្ដាំតាមខ្យល់ឲ្យជួយប្រាប់ថ្លៃ

           ថាបងសួចស្នេហ៍លួចនឹករាល់ថ្ងៃ            ជាតិនេះស៊ូក្ស័យបើមិនបានអូន      ។

                                                                        និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

 “បទៈ ពាក្យ ៧”

( រនោចចាំស្នេហ៍ )

    ១.    រាត្រីរនោចលួចលាក់ទុក្ខ                         ក្រៀមក្រំទឹកមុខចិត្តកំព្រា

           បង្ហូរទឹកខ្មៅដៅកាព្យា                            បេះដូងគ្រាំគ្រាព្រួយក្ខល់ខ្វាយ       ។

    ២.    រាត្រីងងឹតគិតមិនយល់                           ដួងចិត្តអំពល់គ្នានរសាយ

           មិនគួរម្ចាស់ស្នេហ៍ប្រែព្រាត់ឆ្ងាយ              នឹកឡើយសែនស្ដាយហួសនិស្ស័យ។

    ៣.    ស្នាមញញឹមស្រស់របស់ពៅ                    បងចងចាំនៅរៀងរាល់ថ្ងៃ

           ធ្លាប់ពោលឆ្លង់ឆ្លើយកៀកកើយថ្លៃ             ពេលនេះចរណៃគ្មានមេត្តា            ។

    ៤.    គេចពីបងបាត់ស្ងៀមស្ងាត់សូន្យ               មិនដឹងជាអូនទៅទីណា

           ពាក្យមួយមាត់ក៏ឥតវាចារ                       ចាកចោលស្នេហាស្មោះភក្ដី          ។

    ៥.    អនុស្សាវរីយ៍ពីអាឌិត                             តាមលងជិវិតហាក់ថ្មីៗ

           កែវភ្នែកចំណាំចាំភ័ក្រ្តស្រី                       បំភ្លេចម្ដេចក្ដីក៏មិនបាន                 ។

    ៦.    បេះដូងស្មោះចង់ហោះរកស្ងួន                 យកមកថែធួនថ្នាក់ថ្មមប្រាណ

           មិនអោយអូនឃ្លាតម្ដងទៀតបាន              ឱ! ស្រស់កល្យាណបងនឹកណាស់  ។

    ៧.    ពាក្យធ្លាប់ស្បថបងកត់ជាប់ចិត្ត                អូនថាស្នេហ៍ស្និទ្ធិឥតប្រែក្រឡះ

           ដល់ពេលឥឡូវត្រូវព្រាត់ប្រាស់                អូនប្រែប្តូរផ្លាស់ខុសសន្យា            ។

    ៨.    ឫមួយព្រោះបងជាអ្នកក្រ                        ទើបឈប់បន្តភក្ដីស្នហា

           ចាកចោលសៃវានគ្មានមេត្តា                    ដឹងទេជីវ៉ាបងសែនចម្បែង?          ។

    ៩.    ឫក៏មាសស្ងួនមានគេថ្មី                           យកស្នេហ៍ភក្ដីធ្វើជាល្បែង

           អោយបងសោកសៅនៅម្នាក់​ឯង              រៀបរាប់ថ្លាថ្លែងតែងអក្ខរា             ។

    ១០.  រាត្រីព្រាត់ច័ន្ទបងព្រាត់អូន                      យប់យន់ស្ងាត់សូន្យព្រួយឯកា

           បង្ហូរទឹកភ្នែកជ្រែកភ័ក្ក្រត្រា                      មិនដឹងពេលណាអូនត្រឡប់          ។

    ១១.  រនោជចាំស្នេហ៍គ្មានល្ហែល្ហើយ                 បេះដូងមិនស្បើយញ័រចំប្រប់

           ស៊ូរងកម្មចាំអូនត្រឡប់                           ឱ! ពៅសំណព្វកុំស្អប់បង              ។

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ០៣ ខែ​កក្ដកា ឆ្នាំ ២០១៣                                                                         

“បទៈ ពាក្យ ៧”

( កាព្យស្នេហ៍ )

    ១.    រាត្រីស្ងាត់ឈឹងសញ្ជឹងគិត                      អណ្ដែតគំនិតតាមវាតា

           សំរក់ទឹកខ្មៅដៅអក្ខរា                            រៀបរាប់រចនាចារកាព្យថ្មី              ។

    ២.    ព្រះច័ន្ទល្អចរចាកអញ្ហ                            បំភ្លឺពស្តុធាដោយរស្សី

           បេះដូងខ្វល់ខ្វាយនឹកដល់ស្រី                  ផ្ញើចិត្តភក្ដីតាមកាព្យស្នេហ៍            ។

    ៣.    ច្រើនថ្ងៃកន្លងបងចម្បែង                         ក្រៀមក្រំម្នាក់ឯងក្រោមដួងខែ

           ចង់បានពាលពៅមកនៅក្បែរ                   ថ្នាក់ថ្នមមើលថែលុះសូន្យប្រាណ   ។

    ៤.    កម្មលិខិត  ក កម្រិតទុក                         ឲ្យបងជួបមុខស្គាល់កល្យាណ

           ចិត្តប្រតិពន្ធឃាត់មិនបាន                       ដេកដើរគ្រប់ឋាននឹកកដ្ធា             ។

    ៥.    មាសស្ងួនញញឹមចោលវង់ភ័ក្រ                ទាញបង់ឲ្យធ្លាក់ជ្រោះស្នេហា

           បេះដូងលោតញាប់ខុសធម្មតា                 ពេលជួបភ័ក្ត្រត្រាពៅម្ដងៗ            ។

    ៦.    សម្ដីមានមន្តទន់ពិរោះ                            ហាក់ស្ទុះមកគោះត្រចៀកបង

           ឲ្យប្រឹងផ្ទៀងស្ដាប់ស័ព្ទសាសង                ចិត្តចាំគួចចងរាល់វេលា                ។

    ៧.    ក្នុងលោកនេះមានតែអូនមួយ                  ដែលចិត្តបងព្រួយគិតគ្រប់គ្រា

           មិនចង់ឃ្លាតកាយឆ្ងាយពុំងារ                   រូបអូនគឺជាម្ចាស់ចិត្តបង                ។

    ៨.    អូនស៊ីថាផ្ការីកក្នុងថូរ                             រៀបបងមិនប្តូរឈ្មោះស្នេហ៍ស្និទ្ទ

           ថ្នាក់ថ្នមផ្កាមិនឲ្យក្រៀមស្វិត                    រួមរស់ផ្ដេកផ្ដិតឥតងាករេ              ។

    ៩.    ​តែបងរញ្ជួយព្រួយអំពុល                         ខ្លាចស្រស់និមលមានរួមគេ

           បេះដូងមានម្ចាស់មិនទំនេរ                      ឱ! អូនដឹងទេបងគេងគិត?            ។

    ១០.  បើសិនបេះដូងអូនមានម្ចាស់                   នោះបងនឹងច្បាស់សោកសៅពិត

           ច្នេះសូមត្រានត្រើយឆ្លើយការពិត             កុំលាក់វមិត្តបងចង់ដឹង                 ។

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ០៣ ខែ​ ឧសភា ឆ្នាំ ២០១៣     

  “បទៈ នាគបរិព័ន្ធ ពាក្យ៨”

( ព្រួយចិត្ត )

        ១.        បងស្គាល់ស្រី                នាងស្អាត                     ល្អឯកពិត

                   ល្អឯកពៅ                     បងគិត                        ចង់បាននួន

                   ចង់បាននាង                 រួមរស់                          កៀកជិតខ្លួន

                   កៀកជិតខ្លិន                 សមសួន                      ស្រស់មាសថ្លៃ       ។

        ២.        ស្រស់មាសថ្លា               បេះដូង                        បងនឹកណាស់

                   បងនឹកណែន                ជាក់ច្បាស់                    ក្នុងចិត្តក្រៃ           

                   ក្នុងចិត្តក្រាស់                ដោយទុក្ខ                     រាល់យប់ថ្ងៃ

                   រាល់យប់ថ្ងួច                 ស្រមៃ                          ដល់រូបស្រស់        ។

        ៣.        ដល់រូបស្រី                    បុប្ផា                            ម្ចាស់ជីវិត

                   ម្ចាស់ជីវី                       បងពិត                        សែនស្រណោះ

                   សែនស្រណោក            សោកព្រួយ                  ចិត្តក្រៀមគ្រោះ

                   ចិត្តក្រៀមក្រំ                 ភ្លឹកអស់                       ព្រោះនឹកពៅ         ។

        ៤.        ព្រោះនឹកពិត                 ជាប់ចិត្ត                       ឥតបែកបាន

                   ឥតបែកបែរ                  ពីប្រាណ                      ស្ថិតស្ថេរនៅ

                   ស្ថិតស្ថេរនឹក                 នួនល្អង                       បងគិតទល់

                   បងគិតទស់                  យប់ជ្រៅ                      មិនគេងទេ            ។

        ៥.        មិនគេងអារម្មណ៍           អារម្មណ៍                      ព្រួយវិលវល់

                   ព្រួយវិលវក់                  អំពល់                          ខ្លាចមាសមេ

                   ខ្លាចមាសមុំ                  ម្ចាស់ចិត្ត                      បានទៅគេ

                   បានទៅគូរ                    វាចវេរ                          ព្រាត់ពីបង            ។

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ០៥ ខែ​ ឧសភា ឆ្នាំ ២០១៣       

“បទៈ នាគបរិព័ន្ធ ពាក្យ៨”

( ទស្សាយស្ដាយច័ន្ទ )

    ១.    គន់មើលដួងច័ន្ទចរជះរង្សី                       រីកភ័ក្រ្តប្រិមប្រិយសែនស្រស់អស្ចារ្យ

           ដួងចិត្តស្រម៉ៃចង់ថ្នមច័ន្ទថ្លា                     នៅក្នុងហត្ថារៀមរ៉ារាល់ថ្ងៃ            ។

    ២.    តែគួរឲ្យស្ដាយទន្សាយតូចទាប                មិនអាចប្រៀបធៀបនឹងដួងច័ន្ទថ្លៃ

           បានត្រឹមគេងផ្សងប៉ុនប៉ងស្រមៃ               តែគ្នាននិស្សបានថ្នាក់ថ្នមឡើយ     ។

    ៣.    គន់មើលផ្ទៃមេឃសែនវែងអន្លាយ            ដួងច័ន្ទរះឆ្ងាយខ្ពស់ឥតកោះត្រើយ

           ឱ! ដួងច័ន្ទអើយសូមកន្តើយ                    អ្នកផ្ដល់ចម្លើយឲ្យខ្ញុំដឹងផង           ។

    ៤.    សូមដួងចន្ទ្រាមេត្តាអាណិត                     យល់ដល់ទឹកចិត្តត្បិតខ្ញុំស្នេហស្នង

           តើអ្នកដឹងទេច្រើនថ្ងៃកន្លង                      ដែលខ្ញុំគេងផ្សងចង់រស់ក្បែរអ្នក     ។

    ៥.    សូមដួងច័ន្ទល្អចរចាកទីឆ្ងាយ                  បន្ទាបរូបកាយមកពោលរាក់ទាក់

           ឲ្យខ្ញុំបានអោបក្រសោបរូបអ្នក                 អង្អែលវង់ភ័ក្រដ៏សែនល្អស្រស់      ។

    ៦.    បងស្នេហ៍ច័ន្ទមួយព្រួយលាយសង្ឃឹម       ទឹកភ្នែករលឹមបេះដូងក្រៀមក្រោះ

           តែចិត្តស្មោះស្នេហ៍មិនប្រួលប្រែសោះ        បូរជាទាំងអស់ចំពោះច័ន្ទថ្លៃ           ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ០៤ ខែ​ ឧសភា ឆ្នាំ ២០១៣       

“បទៈ កាកគតិ បែបទី២”

( ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍ )

    ១.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   ស្អាតគួរសមដែរ         វង់ភ័ក្រ្ដស្រស់ថ្លា

           មិនខ្ពស់មិនទាប                    សុភាពរាបសា           មានមន្តស្នេហា

                                                     អ្នកផងចាប់ចិត្ត        ។

    ២.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   នាងជាកូនខ្មែរ           ប្រព្រិត្តសុចរិត

           ឬកពាបវរ                            ស្មោះស្នេហ៍ស្និទិ        មិនលួចក្បត់ផិត

                                                     អោយខ្ញុំឈឺចិត្ត        ។  

    ៣.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   ចេះស្ដាប់ពុកម៉ែ         មិនប្រែក្រឡាប់

           រក្សាកិត្តិយស                        កេរ្តិ៍ឈ្មោះមិនអាប់      ពុកម្ដាយប្រៀនប្រាប់

                                                     ស្ដាប់មិនខ្ជីខ្ជារ         ។  

    ៤.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   រឹងមាំពួកែ                 ប៉ិនធ្វើការងារ

           ចេះរៀបចាត់ចែង                  ខ្នះខ្នែងពុះពារ           មិនខ្ជិលមាយា

                                                     ត្អូញត្អែរំអួយ           ។

    ៥.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   ស្មោះនឹងជាតិខ្មែរ       មិនប្រែរលួយ

                                                     មានចិត្តហានក្លា       រក្សាលើកស្ទួយ មិនពុករលួយ   

                                                     ព្រោះប្រយោជន៍ខ្លួន ។

    ៦.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   មិនដើរប៉ោឡែ         ចងមិត្តគំគួន

           មិនប្រើល្បិចសៀត                មាយាទសមសួន     គោរពច្បាប់ក្បួន

                                                     ស្មោះស្ម័គ្រញាត្តិមិត្ត ។

    ៧.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   មិនថាក្រុងស្រែ        អោយតែចេះគិត

           ចេះបែងលកលៃ                    វាងវៃគំនិត              ស្អិតស្អាងប្រព្រឹត្ត

                                                     តែអំពើល្អ               ។

    ៨.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   មិនក្រឡះប្រែ          កិចកែរឆូវឆរ

           រាក់ទាក់រុសរាយ                    និយាយស្មោះស      មិនជ្រើមបង្គ

                                                     នូវរឿងអន្តរាយ        ។

    ៩.    ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   ពិតជាស្រីខ្មែរ          ស្លៀកពាក់សមកាយ

           មិនធ្វើតាមត្រេក              ស្រើបស្រេកឆើតឆាយ    ដើរលេងសប្បាយ

                                                     ហិចហើរហ៊ឺហា        ។

    ១០.  ស្រីដែលខ្ញុំស្នេហ៍                   ចិត្តធ្ងន់អោបថែ          គ្រប់គ្រងគ្រួសារ

           ទោះក្រតោកយ៉ាក                 លំបាកយ៉ាងណា       ផ្គត់ផ្គង់រក្សា

                                                     លុះសូន្យជិវិត          ៕

                                                                                                            

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ១៦ ខែ​ មករា ឆ្នាំ ២០១៣

“បទៈ ពាក្យ៨”

( ប្រុសព្រាន )

    ១.    គួរឲ្យសង្វេគប្រុសខ្លះឥឡូវ                     យកខុសធ្វើត្រូវមិនគិតពិចា

           បោកប្រាស់ស្រីៗឲ្យរងខ្លោចផ្សា               ប្រើល្បិចស្នេហាកិច្ចកលប្រួលប្រែ   ។

    ២.    កាលពីស្រលាញ់ពោលពាក្យសាសង       អោបថើបនួនល្អងនេបនិត្យកៀកក្បែរ

           លើកដៃសំពះរួតរះស្បត់ស្បែរ                 ថារស្មោះនឹងស្នេហ៍មិនប្រែពីរបី      ។

    ៣.    ប្រើគ្រប់ល្បិចកលបោកយកខ្លួនប្រាណ     បម្រើកម្សាន្តតណ្ហាអប្រិយ៍

           រួចហើយក្រឡះផ្លាស់ទៅមានថ្មី               ធ្វើអោយរូបស្រីរងទុក្ខគ្រាំគ្រា         ។

    ៤.    ប្រុសព្រានមានពាក្យកិចកែការឡៃ           ចារអស់និស្ស័យនិសស្រស់ពុំងារ

           ពីពេលនេះទៅយើងត្រូវបែកគ្នា               អោយផ្សាសោកការរុះរោយស្រទាប់។

    ៥.    កូឡាបល្អស្រស់បែរជាក្រៀមស្វិត            ឈឺចាប់ក្នុងចិត្តត្បិតស្នេហ៍ពុំគាប់

           អាសូរវាសនាចារមកអភ័ព្វ                      រស់រងទុក្ខជាប់ពាសពេញឱរ៉ា         ។

    ៦​.    ប្រុសព្រាណចិត្តពីរញាំញីពិសពល់           អោយស្រីវិលវល់ខ្វល់ខ្វាយចិន្ដា

           ជីវិតរងគ្រោះអាប់យសគ្រួសារ                 ឈឺចាប់ខ្លោចផ្សាស្ទើក្សិនក្ស័យ      ។

    ៧.    ប្រុសសម័យថ្មីគ្មានក្ដីអាណិត                  បេះដូងឧក្រិដ្ធដួងចិត្តព្រៃផ្សៃ

           រករឿងឥតហេតុស៊ីឆ្អែតដោះដៃ               កិចកែរការឡៃក្រឡះប្រួលប្រែ       ។

    ៨.    ប៉ិនខាងប្រើស្តាយលេបខាយសម្ដី            ទាក់ទាញចិត្តស្រីឲ្យលង់ក្ដីស្នេហ៍

           ពេលបានផ្ដេកផ្ដិតនេបនិត្យកៀកក្បែរ       ចាប់ផ្ដើមបែកបែរលួចលាក់មានថ្មី   ។

    ៩.    នៅក្នុងដួងចិត្តឥតគិតអាសូរ                   ដល់ស្រីដែលប្តូរឲ្យព្រម្មចារី

           លះបង់គ្រប់យ៉ាងគ្នានសេះសល់អ្វី           នោះជឿសម្ដីប្រុសបានសន្យា        ។

    ១០.  ឱសឱ! ប្រុសព្រាណប្រៀបដូចកន្លង់         បំពេញចំណង់បំផ្លាញរូបផ្កា

           ធ្វើតាមតែចិត្តគំនិតឬស្យា                       គ្មានក្ដីមេត្តដល់ផ្ការងគ្រោះ            ។

    ១១.  នាងយំសោយសោកទឹកភ្នែកជោកថ្ពាល់    ត្បិតពុំដែលស្គាល់ភាពស្អុយកេរ្តិ៍ឈ្មោះ

           ញាតិមិត្តអ្នកផងឌឺដងសាព្រោះ               អាប់ឱនកិត្តិយសរស់លែងប្រពៃ     ។

    ១២.  វិយោគឈឺចាប់ខ្លះសម្លាប់ខ្លួន                  ស្ដាយភាពសមសួនក្រមុំកេងវ័យ

           មិនគួរអត្តរាយក្លាយជាឥតន័យ                ប្រុសព្រាណបំភ្លៃគ្នានក្ដីស្រណោះ  ។

    ១៣. បើគិតឲ្យច្បាស់ស្រីនិងណាស់ដែរ            បានមកញ៉ែញ៉ែតាំងធ្វើញេះញោះ

           អារម្មណ៍វិលវល់លង់ជឿបុរស                 ជ្រោលជ្រើមលោតផ្លោះស្នេហ៍ខុសតម្រា    ។

    ១៤.  ឃើញគេមានលុយនុយម៉ូតូល្អ                 ដួងចិត្តត្រេកអរភ្លេចគិតពិចារណ៍

           ជ្រមុលជ្រមុជក្នុងជុចស្នេហា                   ក្បត់និងម៉ាក់ប៉ាលាក់ការណ៍បង្វែង  ។

    ១៥.  តណ្ហារុករៀនហ៊ានធ្វើផ្លូវខុស                  លលេងនិងប្រុសឥតមានកោតក្រែង

           កៀកកើយផ្ដេកផ្ដិតនេបនិត្យប្រលែង         លាក់ម៉ែឪឯងមិនថ្លែងប្រាយប្រាប់   ។

    ១៦.  ស្នេហ៍មិនទំនងឆ្គងប្រពៃណី                   រង្វេងវក់វីខុសពីក្បួនច្បាប់

           លទ្ធផលចុងក្រោយសោយទុក្ខឈឺចាប់     កេរិ៍្តឈ្មោះឱនអាប់ខូចទាំងខ្លួនប្រាណ។

    ១៧. ស្នេហ៍ភ្លើងចម្បើងឆេវឆាវឆើតឆាយ          មិនគិតវែងឆ្ងាយប្រុងប្រៀបប្រាណ

           ចាញ់ពាក់គេល្បួងលួងសុំខ្លួនប្រាណ         ធ្លាប់ល្អកល្យាណបានត្រឹមខាតបង់  ។

    ១៨.  សូមអស់ក្រមុំកុំយល់ច្រឡំ                      ត្រូវតែខិតខំគិតកែរតម្រង់

           កុំឆាប់ជឿពាក្យប្រុសព្រាណកន្លង់            មុនស្នេហ៍ផ្ចិតផ្ចង់មើលកិរិយា         ។

    ១៩.  សូមអស់កម្លោះដែលមានចិត្តព្រាណ        គួរឈប់បំពានព្រោះតែតណ្ហា

           បើពិតស្រលាញ់ចូលដល់មេបា                នោះទើបហៅថាប្រុសទ្រូងប្រាំហាត់។

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ២០ ខែ​ ធ្នូ  ឆ្នាំ ២០១២

“បទៈ ក​  ខ  ពាក្យ៧”

( ក  ខ  ខកចិត្ត )

    ១.    កកើតប្រតិពទ្ធិក្នុងចិន្ដា                           ខ ខំស្នេហាផ្កាស្រស់នួនល្អង

           គ គេងយប់ថ្ងៃស្រមៃបន់ផ្សង                  ឃ ឃ្មាតខ្មីប៉ងគ្មានពេលល្ហើយល្ហៃ  ។

    ២.    ង ងំក្នុងទ្រូងដោយទុក្ខកង្វល់                  ច ចិត្តខ្វាយខ្វលចង់ថ្នមថ្នមថែ

           ឆ ឆោមសម្រស់អូនស្រស់ដូចខែ              ជ​ ជាប់ចិត្តស្នេហ៍តែកែវកល្យាណ   ។

    ៣.    ឈ ឈានជើងដើរចិត្តហើរិះគិត              ញ ញាំងគំនិតគិតដលភូមិផាន

           ដ ដែលចិត្តប៉ងគួចផ្សងចង់បាន               ឋ ឋិតក្បែប្រាណអូនរៀងរាល់ថ្ងៃ    ។

    ៤.    ឌ ឌឺដៀមដាមពោលពាក្យលេបខាយ        ឍ ធៀបចិត្តកាយស្រស់កែវចរណៃ

           ណ ណែនសែនធ្ងន់ចិត្តបងស្មោះក្រៃ        ត​ តូចស្រីថ្លៃបងស្នេហ៍អូនពិត        ។

    ៥.    ថ ថាបើបានប្រាណក្បែរពាលពៅ            ទ ទើបរស់នៅសុខស្រួលជិវិត

           ធ ធូរអារម្មណ៍លែងខំរិះគិត                    ន នៅនេបនិត្យថ្នាក់ថ្នមរក្សា          ។

    ៦.    ប បានតែត្រឹម​សង្ឃឹមបន់ផ្សង                 ផ ផ្លូវស្នេហ៍ស្នងប្រែឥតខ្លឹមសារ

           ព​ ពិតក្កុកក្អួលអួលឈឺចាប់ផ្សា                ភ ភ័ព្វវាសនាចាប់ឲ្យឃ្លាតស្រី        ។

    ៧.    ម មានតែទ្រាំពាំបៀមវិបត្តិ                      យ យប់យន់ស្ងាត់នឹកដល់ពិសី

           រ រស់ក្រសោបអោបចិត្តភក្ដី                     ល លង់ស្នេហ៍ស្រីទាំងគ្រាំគ្រាចិត្ត   ។

    ៨.    វ វង្សត្រកូលបងអ្នកក្រីក្រ                       ស ស្រស់ស្រីល្អនាងមិនអាណិត

           ហ ហួសហត្ថាស្រវាស្នេហ៍ស្និទ្ទិ                ឡ អ ឡើងឥតបានប្រាណអូនក្បែរ។

   

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ២១ ខែ​ ធ្នូ  ឆ្នាំ ២០១២

   

“បទៈ ពាក្យ៨”

( ស្នេហ៍ខកចិត្ត )

    ១.    ពេលព្រឹកព្រហៀមបងត្រៀមខ្លួនប្រាណ    រួចចូលក្នុងឡានអារម្មណ៍ស្រស់ថ្លា

           សេចក្ដីបំណងកួចផ្សងប្រាថ្នា                  លំហែកាយាថ្មរូងល្បាញល្បី          ។

    ២.    ម្រាក់ក្លើហោរស្រែកជជែកក្អាកក្អាយ         រីករាយសប្បាយឥតកើតទុក្ខអ្វី

           ភ្លែកបងលបលួចកួចមើលពិសី                វង់ភក្រ្ដប្រិមប្រិយគ្មានក្ដីទាស់ចិត្ត    ។

    ៣.    គន់មើលធម្មជាតិព្រៀតតាមអធ្វា             ដុះច្រើនហូរហៀរសម្ផស្សដាមដិត

           បេះដូងរំភើបស្រើបស្រាលក្នុងចិត្ត            ចង់នៅកៀកកិតស្និទ្ធិនិងកាយា      ។

    ៤.    លុះដល់រម្មណីជាទីកម្សាន្ត                     ស្រស់ស្អាតចំណានមានព្រៃព្រឹក្សា

           អារម្មណ៍រីករាយខុសពីធម្មតា                  ផងមិត្តខ្ញៀវខ្ញារចរចារផ្ដស់ផ្ដង        ។

    ៥.    ស្ដាប់ស្នូរទឹកហូរឬសូរងំ                         ទំនួញរៃយំពិរោះកន្លង

           បក្សីច្រើនប្លែកស្រែកច្រៀងឆ្លើយឆ្លង         សន្ធឹកអឺងកងចងចិត្តកវី                ។

    ៦.    សម្លេងទឹកជ្រោះឈ្លោះជាមួយថ្ម              រីករាយត្រេកអរទេសចរណ៍មកថ្មី

           វារីសក្បុសឆ្លុះឃើញបាតដី                     ភ្ញៀវទាំងប្រុសស្រីងូតលេងសប្បាយ។

    ៧.    បងនឹងមាសថ្លៃកាន់ដៃគ្នាដើរ                  អារម្មណ៍ហោះហើរទៅកាន់ទីឆ្ងាយ

           ពោលពាក្យសាស័ព្ទបង្អាប់លេបខាយ       សើចលេងក្អាកក្អាយចិត្តកាយល្ហើយល្ហែ    ។

     ៨.    គន់មើលមច្ឆារនៅក្នុងគង្គារ                     ហ៊ិចហែលរេរាសាងសង់ក្ដីស្នេហ៍

           បុប្ផារីឆ្នើមលើដើមហូរហែរ                      បងមិនឋិតនៅក្បែរកែវកល្យាណ    ។

    ៩.    វាយោបក់កួចលួចក្លិនក្រអូប                   នាសាបងស្រូបលាក់ទុកក្នុងប្រាណ

           បេះដូងឥតថប់សុខស្ងប់ក្សេមក្សាន្ត           ត្បិតរូបបងបានក្បែរប្រាណជីវ៉ា      ។

    ១០.  សន្ធឹកទឹកហូរឮសូរគគ្រេង                      ហាក់ដូចផ្គុំភ្លេងក្នុងបព្វតា             

           រាក់ទាក់សាទរអបអរស្នេហា                   បងនិងកន្និដ្ឋាស្មោះស្ម័គ្រភក្ដី          ។

    ១១.  ពេលដែលមាសស្ងួននួននាងញញឹម         ដូចត្បូងទទឹមឱភាសរស្មី

           វង់ភ័ក្រក្រឡង់ភូផង់ប្រិមប្រិយ៍                 ចងចិត្តកវីមិនឲ្យជិនណាយ           ។

    ១២.  កណ្ដាលព្រឹកព្រៃមមៃគយគន់                 នេត្រាអូនស្រទន់សម្លឹងទៅឆ្ងាយ

           ចង់ស្ទុះទៅឱបក្រសោបរូបកាយ              នេបនិត្យឆោមឆាយគូរកំណាន់ចិត្ត  ។

    ១៣. បេះដូងរៀមបងកួចផ្សងរំពឹង                   សុំថើបប្រលឹងក្រេបរសស្នេហ៍ស្និទ្ធិ

           តែក្ដីស្រមៃត្រូវក្ស័យក្រៀមស្វិត                អូនមិនអាណិតដល់ចិត្តបងឡើយ   ។

    ១៤.  ក្សិណនេះវង់ភ័ក្រធ្លាប់រាក់ទាក់ស្រស់        ប្រែជាក្រៀមក្រោះរងទុក្ខឥតស្បើយ

           បងសុំថើបស្ងួននួនធ្វើកន្ដើយ                  ឱ! ម្ចាស់ស្នេហ៍អ្ហើយម្ដេចមិនមេត្តា  ។

    ១៥.  ដំណក់ទឹកភ្នែកហូរជ្រែកផែថ្ពាល់             ត្បិតពុំដែលស្គាល់សេចក្ដីឈឺចាប់ផ្សា

           សោកសៅក្សិកក្សួលអួលណែនឱរ៉ា          ស្រក់ទឹកនេត្រាព្រោះស្នេហ៍ខកចិត្ត ។

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ២២ ខែ​ ធ្នូ  ឆ្នាំ ២០១២

          

          

             

“បទៈ ពាក្យ៤”

( ទន្សាយកំព្រា )

               ១.    រាត្រីស្ងាត់ឈឹង                               សញ្ជឹងខ្វល់ខ្វាយ

                       នឹកដល់ឆោមឆាយ                          ឆ្ងាយភ័ក្រ្តស្រស់ថ្លា       ។

               ២.    ដួងចិត្តក្រៀមក្រំ                              សម្ងំឯកា

                       ញាប់ញ័រឱរ៉ា                                  ចិន្ដាគ្រាំគ្រា                ។

               ៣.    បងឥតប្រួលប្រែ                              ស្មោះស្នេហ៍ពុំងារ

                       លុះដល់ជន្មា                                  ជរាក្សីណក្ស័យ            ។

               ៤.    អារម្មណ៍កួចនឹក                              រលឹករាល់ថ្ងៃ

                       ស្រមើលស្រមៃ                               ឃើញថ្លៃនៅក្បែរ         ។

               ៥.    បំណងប្រាថ្នា                                 ចិន្ដាគ្មានល្ហែ

                       ចង់ថ្នាក់ថ្នមថែ                                សិទ្ធិស្នេហ៍ភក្ដី             ។

               ៦.    បេះដូងស្មគ្រពិត                             លួចគិតដល់ស្រី

                       តែខ្លួនក្រក្រី                                    គ្មានអ្វីទីពឹង                ។

               ៧.    ទន្សាយកំព្រា                                 មេឃាល្វើយល្វឹង

                       ស្នេហ៍ច័ន្ទព្រលឹង                            សញ្ជឹងសោកា             ។

               ៨.    ចិត្តបងខ្វាយខ្វល់                            ផ្ដាំខ្យល់ផ្ញើសារ

                       អោយជួយប្រាប់ថា                          រៀមរ៉ានឹកណាស់         ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ២៣ ខែ​ ធ្នូ  ឆ្នាំ ២០១២

“បទៈ ក  ខ  ពាក្យ៧”

( ក  ខ  កួចស្នេហ៍ )

    ១.      ក កត់ចំណាំចាំភ័ក្រ្ដស្ងួន                       ខ ខូចសមសួនទាក់ចិន្ដា

             គ គយគន់សព្វដងកាយា                     ឃ ឃើញជីវ៉ាស្រស់ថ្លាថ្លៃ          ។

    ២.      ង ងប់ស្រលាញ់ចាញ់ស្នេហ៍ពៅ             ច ចិត្តចាំនៅរៀងរាល់ថ្ងៃ​

             ឆ ឆ្កួតអារម្មណ៍ខំស្រមៃ                        ជ ជាប់និស្ស័យនិងកាព្យា          ។

    ៣.      ឈ ឈ្លក់វង្វែងនិងអូនមួយ                   ញ ញឹញលាយព្រួយខ្លាចមិនបាន

             ដ ដួងចិត្តបងឥតរសាយ                       ត តែងខ្វល់ខ្វាយព្រួយសៅហ្មង  ។

    ៤.      ឌ ឌុកដាន់អោយយចូលស្ដី                   ឍ ធន់ទ្រព្យក្ដីលក់គ្មានស្ដាយ

             ណ​ណៃក្នុងចិត្តឥតរសាយ                    ត តែងខ្វល់ខ្វាយព្រួសៅហ្មង     ។

    ៥.      ថ​ ថាបើអូនមិនគេចកែ                         ទ ទួលព្រមស្នេហ៍យករូបបង

             ធ ធូរអារម្មណ៍លែងសៅហ្មង                 ន នែ!​ នួនល្អងបងអរពិត           ។

    ៦.      ប បេះដូងបងជូនដល់អូន                     ផ ផ្សងលុះសូន្យក្បែរវរមិត្ត

             ព ពុំក្បត់ឡើយមួយជីវិត                       ភ ភ័យព្រួយគិតថែជីវ៉ា              ។

    ៧.      ម មិនធ្វើបាបអោយវេទនា                    យ យើងរួមគ្នាសាងគ្រួសារ

             រ រស់ស្មោះស្ម័គ្រលុះមរណា                  ល យេលោការួមស្នេហ៍ស្នង       ។

    ៨.      វ វ័យអូនក្មេងប្រុសតែងតាម                  ស ហ សូមហាមលួចក្បត់បង

             ឡ​ឡើងខ្ពង់ខ្ពស់រស់ខុសផង                  អ អស់សៅហ្មងគូរស្នេហ៍យើង   ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ០៧ ខែ​ កញ្ញា  ឆ្នាំ ២០១៣

“បទៈ ពាក្យ៧”

( ខ្លាច )

    ១.    ចិត្តខ្ញុំរញ្ជួយព្រួយខ្វល់ខ្វាយ                     ឥតមានរសាយរៀងរាល់ថ្ងៃ

           ពាក្យថាខ្លាចលេចឡើងច្រើនក្រៃ             អារម្មណ៍ស្រមៃត្រិះរិះគិត              ។

    ២.    ខ្លាចមេឃចិត្តល្អៀងភ្លៀងរើសដី               ខ្លាចជនប្រុសស្រីរសខ្វះសិទ្ធិ

           ខ្លាចជាតិខ្មែរប្រែជាងងឹត                        យុត្តិធម៌អស់ឬទ្ធិបាត់សូរ្យសែង      ។

    ៣.    ខ្លាចសុខស្ងប់ត្រឡប់ជាទុក្ខ                     ខ្លាចទៅថ្ងៃមុខកើតទុក្ខចម្បែង

           ខ្លាចកូនខ្មែរឈ្លោះតែគ្នាឯង                    ឥតមានកោតក្រែងខេងឬស្យា        ។

    ៤.    ខ្លាចក្មេងកើតក្រោយខ្សោយរបៀន           មិនប្រឹងសូត្ររៀនញៀនស្នេហា

           វក់នឹងសប្បាយខ្លាយអន្ធការ                   ពាណបាតផ្សារស្លាប់ទាំងរស់         ។

    ៥.    ខ្លាចអ្នកធំជិះជាន់អ្នកតូច                        ប្រើល្បិចខិលខូចអាងសក្កិយស

           ខ្លាចជនមិនល្អបង្កគ្រោះ                         អោយស្អុយកេរិ៍្តឈ្មោះជាតិខេមរៈ   ។

    ៦.    ​ខ្លាចសង្គមនិយមក្រុមពួក                       ខ្លាចជនដែលឈ្លក់វក់កាប់ចាក់

           ខ្លាចច្បាប់យ៉ាប់ចាញ់អំណាចប្រាក់           ខ្លាចកូនខ្មែរខ្វាក់ទាំងភ្នែកភ្លឺ           ។

    ៧.    ខ្លាចព្រះច័ន្ទស្អប់ពសុធា                         ខ្លាចកម្ពុជាធ្លាក់ខ្លួនឈឺ

           ខ្លាចហៅយុត្ដិធម៌លែងឮ                        ខ្លាចជាតិគេឌឺមើលងាយខ្មែរ          ។

    ៨.    ខ្លាចសម្លេងដែលតែងស្រែកយំ                ខ្លាចសង្គមសង្ងំទុក្ខឥតល្ហែ

           ខ្លាចល្បិចបោកប្រាស់ក្រឡះប្រែ              ខ្លាចជនដែលស្នេហ៍តែដុល្លា          ។

    ៩.    ខ្លាចមនុស្សសប្បាយក្លាយភ្លេចគិត           ប្រឹងជ្រើមប្រព្រិត្តិឥតពិចារណ៍       

           វង្វេងវល់វក់ឈ្លក់ស្រីស្រា                       ភ្លេចជាតិសាសនាដ៏ថ្លាថ្លៃ              ។

    ១០.  ខ្លាចសូន្យសោះអស់រុក្ខជាតិ                    ខ្លាចត្រីព្រោយព្រាតឃ្លាតជលស័យ

           ខ្លាចទឹងភ្នែកហូរជ្រែករាល់ថ្ងៃ                  ខ្លាចភាពព្រៃផ្សៃនៃសត្រូវ              ។

    ១១.  ខ្លាចបាត់បងជាតិឃ្លាតទឹកដី                   ខ្លាចជនប្រុសស្រីដើរខុសផ្លូវ         

           ខ្លាចរឿងរាវកើតរាល់រដូវ                        ខ្លាចច្រើនពេកកូវជាប់ចិត្តខ្ញុំ           ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ២៩ ខែ​ មេសា  ឆ្នាំ ២០១៣

“បទៈ ពាក្យ៧”

( បានត្រឹមស្រលាញ់ )

    ១.      រាត្រីខាងខ្នើតច័ន្ទអើតអង្គ                     វងើភ័ក្រផូរផង់ត្រង់វេហា៍              

             ចាំងចំកវីដែឡឯកា                              ព្រោះរឿងស្នេហាខកបំណង          ។

    ២.      វេលាយប់ជ្រៅនៅឱបទុក្ខ                     ក្រៀមក្រំទឹកមុខព្រួយសៅហ្មង

             បេះដូបព្រួចព្រឺឈឺកន្លង                       នឹកដល់នួនល្អងធ្លាប់ប៉ងស្នេហ៍      ។

    ៣.      វាយោត្រជាក់ធ្លាក់លួនលោម                ដួងចិត្តទ្រុឌទ្រោមយំគ្នានល្ហែ

             បង្ឃឹមបានប្រាណអូនក្បែរ                    តាមពិតប្រួលប្រែបែរខុសឆ្ងាយ      ។       ៤.      ខំដាក់ចិត្តស្មោះអស់គ្មានសល់                                         តែកម្មកាច់ផ្ដល់ផលអន្តរាយ

             អោយបងឃ្លាតពៅនៅនឹកស្តាយ            ក្សិកខ្សួលបោកកាយក្លាយឈឺផ្សារ  ។

    ៥.      សុបិន្តស្នេហ៍កើតមានតែម្ខាង                បងឥតសំណាងបានបុប្ផា

             បានត្រឹមក្រំក្រៀមបៀមទុក្ខា                  ហូរទឹកនេត្រាស្រោចផែនដី           ។       ៦.      ក្ដីស្រលាញ់ចាញ់កម្មលិខិត                                  តាក់តែងកម្រិតឥតប្រណី

             រស់ក្នុងជីវិតពិតព្រាត់ស្រី                      បេះដូងភក្ដីត្រូវកំព្រា                    ។

    ៧.      គន់មើលច័ន្ទល្អចរទីខ្ពស់                      នៅដាច់ឆ្ងាយហួសពីពសុធា

             ប្រៀបដូចរូបបងឆ្ងាយពុំងារ                   បេះដូងគ្រាំគ្រាវេទនាក្រៃ              ។

    ៨.      កម្លោះអភ័ព្វធ្លាប់សុបិន្ត                        ថាបានក្រិបក្លិនថ្នមផ្កាថ្លៃ

             ថើបក្រសោបឱបរឹតក្នុងដៃ                    ពេលនេះក្សីណក្ស័យក្ដីស្នេហ៍ហើយ។       ៩.      បងស្នេហ៍មាសមុំធំធេងពិត                                             តែអូនមិនគិតធ្វើកន្កើយ

             មិនព្រមស្រលាញ់បងវិញឡើយ             បងរស់គ្មានស្បើយទុក្ខកប់ជ្រៅ      ។

  ១០.      ទឹកភ្នែកឈឺចាប់ហូរប្រាប់ចិត្ត                អោយឈប់ស្នេហ៍ស្និទ្ធិអូនទៀតទៅ

             តែដួងចិត្តរឹងប្រឹងនិត្យនៅ                     នឹងដល់ពាលពៅសព្វៗកាល         ។

  ១១.      សង្ឃឹមវេលាជាឱសថ                          សាកសិទ្ធិបំផុតជួយព្រាបាល

             អោយជម្ងឺស្នេហ៍ប្រែធូរស្រាល               លែងក្ដៅហេលហាលស្រាលទុក្ខ    ។

  ១២.      ក្ដីបំណងមិនបានសម្រេច                     ទោះខំប្តូរប្ដេចស្មោះយ៉ាងណា

           មានតែនិស្ស័យគ្មានវាសនា                     ដឹងខ្លួនឯងថាបានត្រឹមស្នេហ៍        ៕​                          និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

“បទៈ អក្សរលូន ពាក្យ៧”

( ពស់ )

    ១.    ពួកពស់ពិសពល់ពើងពានពារ                 រីរើករៀនរៀវាសវាងវៃ

           លាចលូនលាក់លាមលកលៃ                  មៀងមើលមមៃមាំមួនមាឌ            ។

    ២.    ចរចឹកចំចុកចាប់ចែងចាយ                      សាចសព្វសុះសាយស៊ីស៊កសៀត

           ជ្រុងជ្រោយជ្រោលជ្រួតជ្រាបជៀត           ជក់ជាប់ជោកជាតិជួនជាក់ជា         ។

    ៣.    រស់រងរីងរៃរោគរួតរុំ                               ហែកហួរហូតហុំហែរហូរហៀរ

           គ្រុនគ្រោះគ្រោធគ្រៀតគ្រៀមគ្រាំគ្រា        ពិសពល់ពានពារពិតពេកពន់         ។

    ៤.    កាន់កបកៀកកើយកាយកុំកូន                 សាកសឹងសប់សូន្យសែនស៊យស៊ុន

           មោះមុតមមៃមើលមើលមុន                    គួរគាប់គយគន់គិតគូគេច              ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ១០ ខែ​ កុម្ភះ  ឆ្នាំ ២០១៤

“បទៈ ជាប់ទងពាក្យ៩”

( មូសខ្លា )

    ១.    សត្វមូសខ្លា                          សាហាវខ្លាំង             ច្បាំងនិងមនុស្ស

           ស៊ីហើយជុះ                          ស្ទុះស្ទាស្តឺត              បឺតឈាមគេ

           ស្វែងហោះហើយ                  ដើររំពៃ                     លៃរិះរេ                   

           គ្មានទំនេរ                            គ្នេរគ្នន់ឆក់                ឆក់ឱកាស                ។

    ២.    សត្វមូសខ្លា                          សាហាវខ្លាំង             ច្បាំងនិងមនុស្ស

           ស៊ីហើយជុះ                          ស្ទុះស្ទាស្តឺត              បឺតរហ័ស

           តែភ្លេចខ្លួន                           ពួនសូចទុំ                 ជុំនាញច្បាស់

           ខាំឈឺណាស់                        បះគូទស្ដឺត               បឺតយ៉ាងស្ងាម           ។

    ៣.    សត្វមូសខ្លា                          សាហាវខ្លាំង             ច្បាំងនិងមនុស្ស

           ស៊ីហើយជុះ                          ស្ទុះស្ទាស្តឺត              បឺតយ៉ាងស្ងាម

           ផ្ដល់មកឲ្យ                           ដោយជំងឺ                 ឈឺគ្រុនឈាម

           ក្ដៅក្រំគ្រៀម                         បៀមជាប់ខ្លួន            ជួនក្សីណក្ស័យ          ។

    ៤.    សត្វមូសខ្លា                          សាហាវខ្លាំង             ច្បាំងនិងមនុស្ស

           ស៊ីហើយជុះ                          ស្ទុះស្ទាស្តឺត              បឺតឆ្ងាញ់ក្រៃ

           សែនសកម្ម                          ខាំមិនឈប់               យប់និងថ្ងៃ               

           សត្វចង្រៃ                            ក្រៃធុញថប់               ស្អប់ពួកវា                 ។

    ៥.    សត្វមូសខ្លា                          សាហាវខ្លាំង             ច្បាំងនិងមនុស្ស

           ស៊ីហើយជុះ                          ស្ទុះស្ទាស្តឺត              បឺតមិនរា

           យើងប្រយ័ត្ន                         ចាត់ប្រុងប្រៀប          រៀបការពារ

           កុំអោយវា                            ជាសត្រូវ                  នៅបឺតទៀត             ។

    ៦.    សត្វមូសខ្លា                          សាហាវខ្លាំង             ច្បាំងនិងមនុស្ស

           ស៊ីហើយជុះ                          ស្ទុះស្ទាស្តឺត              បឺតយកជាតិ

           ជួនជារេ                               គេទះផាច់                 អាច់បែកព្រាត          

           អស់ល្បិចស្នៀត                    ឃ្លាតទៅឆ្ងាយ           កាយក្សីណក្ស័យ       ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

“បទៈ...........”

( ស្ដាយព្រៃឈើ )

    ១.    ស្តាយព្រៃឈើនឹកឃើញព្រៃស្តាយ           បាត់បង់ខ្ចាត់ខ្ចាយក្លាយបង់បាត់

           កាត់គាស់រាល់ថ្ងៃប្រឹងគាស់កាត់               អស់ជំរកសត្វរស់ជំអស់                ។

    ២.    ស្រុកខ្មែរប្រែមានទុក្ខស្រុកខ្មែរ                 ក្រោះក្រៀមគ្មានល្ហែរាំងក្រៀមក្រោះ

           ខ្សោះខ្សោយរុក្ខជាតិធ្លាក់ខ្សោយខ្សោះ       ពិតមែនស្ទើរអស់សូន្យមែនពិត      ។

    ៣.    ងប់ងុលនិងលុយស្នេហ៍ងុលងប់               គិតគួរងាកឈប់ឥតគួរគិត

           រឹតរួមបំផ្លាញយ៉ាងរួមរឹត                         លាក់លួចឃុបឃិតធ្វើលួចលាក់     ។

    ៤.    ទៅមុខយ៉ាងណាថ្ងៃមុខទៅ                     ធ្លាក់ផុងជ្រោះជ្រៅខ្មែរផុងធ្លាក់

           អ្នកណាសាងគួរគិតណាអ្នក                   ព្រួយភ័យកើតជាក់សែនភ័យព្រួយ  ។

    ៥.    ស្នេហ៍ស្និទ្ធិដោតដាំត្រូវស្និទ្ធិស្នេហ៍            ជួយលៃមើលថែខំលៃជួយ

           ស្ទួយលើកស្រុកខ្មែររួមលើកស្ទួយ            សាន្តសុខផុតព្រួយនិងសុខសាន្ត    ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ០៨ ខែ​ សីហា  ឆ្នាំ ២០១៤

“បទៈនមោ”

( ........... )

    ១.    ន នែរកូនខ្មែរទាំងអស់គ្នា                       មោ មកសាមគ្គាប្រឹងក្រោកឈរ

           ពុ ពូជពង្សខ្មែរសាងអង្គរ                        ទ្ធា ធ្លាប់ខ្ទារខ្ទារខ្ទរល្បីអស្ចារ្យ     ។

    ២.    យ យើងទំពាំងស្នងឬស្សី                       សិ សូបឃ្មាតខ្មីខំសិក្សា

           ទ្ធំ ធន់អត់ទ្រាំមាំចិន្ដា                             អ អោយឧស្សាហ៍កុំទម្រន់         ។

    ៣.    អា អានរៀនច្រើនទើបចាំចេះ                  ឥ ឥតចំណេះនាំទុក្ខធ្ងន់

           ឦ អស់កូនខ្មែរប្រឹងរែកពន់                     ឧ ឱនទន់ភ្លន់រៀបឬកពារ          ។

    ៤.    ឩ អង់អាចឡើយរួមថែកេរ                      ឪ អោយស្ថិតស្ថេរបានយូរយារ

           ឬ រីករាយចេះមើលថែគ្នា                        ឫ រឹងការពារជាតិសាសនា         ។

    ៥.    ឮ លើកស្ទួយជួយរៀបចាត់ចែង               ឭ លៃខ្នះខ្នែងគ្រប់រូបា              

           ឯ ឯកចិត្តឥតប្រែប្រេឆា                          ឱ អោយស្នេហាញ្ញាតិគ្រប់ប្រាណ   ។

    ៦.    ឱ ឱបពួតដៃរួបញញឹម                           អុំអើ!​ សង្ឃឹមចិត្តក្លាហាន

           អំ អង់់អាចសាងជាតិគ្រប់ប្រាណ              អះ អោយថ្កើងថ្កានល្បីរន្ទឺរ         ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ១៦ ខែ​ មករា  ឆ្នាំ ២០១៤

       

“បទៈពាក្យ ៧”

( សុបិនចម្លែក )

      ១.    ព្រះច័ន្ទចេញចរចាកពពក                     រះមមៀងមើលដែនលោកា

             រស្មីបាចផាត់បាត់អន្ធកា                        ក្រោមផ្ទៃវេហាស៍ស្រស់ថ្លាពិត    ។

      ២.    ប្រជាវហើរដើររកចំណី                         តុងស្បៃរាត្រីផ្ទៃងងឹត

             ខ្យល់បក់មកលួងសោមជីវិត                  ក្រោមផ្ទៃងងឹតគិតវែងឆ្ងាយ        ។

      ៣​.    មើលមេឃដេកលេងគេងកល់ប្រាណ      ចិត្តឥតស្រាកស្រាន្តព្រួយខ្វល់ខ្វាយ

             លង់លក់មួយភាំងទាំងនឿងណាយ        តែចិត្តសប្បាយសុបិនល្អ           ។

      ៤.    សុបិនចម្លែកប្លែកភ្នែកណាស់                បានឃើញជាក់ច្បាស់មនុស្សនិករ

             រស់នៅស្រណុកសុខបវរ                      ឆោមស្រស់ឈូឆឆើតសោភា     ។

      ៥.    តូចធំជួបចេះយល់ចិត្ត                          អាណោចអាណិតឥតពាធា

             មិនជិះជាន់ឈ្លីស៊ីលើគ្នា                       ក្រមានសាមត្តាជាធម្មតា           ។

      ៦.    ស្រុកទេសចម្រើនកើនគួរគាប់               សម្បូណ៍ធនទ្រព្យគ្រប់គ្រួសារ

             ទេសភាពព្រឹក្សព្រៃដីខេមរា                   ឥតមានអ្នកណាបំផ្លាញ់ឡើយ    ។

      ៧.    អ្នកក្រអ្នកមានរៀនបានខ្ពស់                  សព្វមនុស្សរួមរស់សុខល្ហែល្ហើយ

             ប្រុសស្រីស្ម័គ្រស្មោះដល់គ្រោះត្រើយ      ពោលពាក្យឆ្លងកាត់កាន់សច្ចះ    ។

      ៨.    យុត្តិធម៌មានពិតឥតក្លែងក្លាយ               មនុស្សរស់សប្បាយតាមវណ្ណះ

             ខុសត្រូវតិចទួចមិនថ្នាំងថ្នាក់                  យកចិត្តទុកដាក់ចេះជួយជាតិ     ។

      ៩.    គុណធម៌ល្អគាប់ជាប់ក្នុងចិត្ត                  ព្រព្រឹត្តសុចរិតឥតមានស្នៀត

             វប្បធម៌និងប្រពៃណីជាតិ                      ធួនថែខ្មិឃ្មាតឆ្លៀតរក្សា            ។

    ១០.    កំពុងលង់លក់វក់យល់សប់                   មិនទាន់ស្គាល់ស្គប់ក្នុងចិន្ដា

             ស្រាប់តែភ្ញាក់ភ្រើតអើតកាយា               មីងមាំងស្រវ៉ាមើលនាយអាយ    ។

    ១១.    សុបិនហួសទៅនៅចម្បែង                    អង្គុយម្នាក់ឯងញើសជោគកាយ 

             ក្រោមស្បៃងងឹតគិតវែងឆ្ងាយ                នឹកឡើយសោកស្តាយសុបិនណាស់។

    ១២.    ប្រៀបធៀបសុបិននិងរឿងពិត               ឃើញថាជិវិតខុសគ្នាច្បាស់       

             សព្វថ្ងៃមនុស្សរស់ទុកក្រែលក្រាស់         ធ្វើរឿងផ្ដេសផ្ដាស់ខ្វះគុណធម៌    ។

   ១៣.    មនុស្សជិះជាន់គ្នាដូជតិរច្ឆាន                 ឃោឃៅសាមាន្យពោលលាបពណ៌

             កើតពុករលួយរស់ព្រួយញាប់ញ័រ            ហាក់គ្មានយុត្តិធម៌សម្រាប់អ្នកតូច   ៕

“បទៈជាប់ទងពាក្យ ៩”

( សម័យថ្មីស្រីនិងប្រុស )

១.    សម័យថ្មី                        ស្រីនឹងប្រុស               ស្រុសគ្នាណាស់

       ជ្រើមឡេសឡះ               ច្រាស់ច្រាល់ស្ទាវ         ស្ទៀវសប្បាយ      

       មិនប្រឹងរៀន                   ញៀនស្នេហ៍ស្និទ្ធិ         ចិត្តឡូយឆាយ

       វក់ខ្វល់ខ្វាយ                   ក្លាយខូចឈ្មោះ           ព្រោះស្នេហា         ។

២.    សម័យថ្មី                        ស្រីនឹងប្រុស               ស្រុសគ្នាក្រៃ

       ទាំងយប់ថ្ងៃ                    ឆ្នៃគំនិត                     គិតហឺហា

       ប្រឹងរងើម                       ជ្រើមឡឹបឡំ               ចំអស្ចារ្យ

       ប្រាក់ដុល្លា                      ផ្សារជាប់ចិត្ត               ឆ្អិតនិងខួរ             ។

៣.    សម័យថ្មី                        ស្រីនឹងប្រុស               ស្រុសខែងរែង

       គិតស្ទាត់ស្វែង                 ក្លែងលាបពណ៌            ញ័រសួនតួ

       ភ្លេចជាតិសាសន៍             ផ្លាស់គំនិត                  គិតមិនគួរ            

       ឈ្លោះហែកហួ                អួរអាប់ពស់                វល់ចិន្ដា                ។

៤.    សម័យថ្មី                        ស្រីនឹងប្រុស               ស្រុសពេកពន់

       ចិត្តលោកលន់                 ជន់ចំណង់                  ចង់អស្ចារ្យ           

       សុទ្ធតែខ្លាំង                    ច្បាំងទឹកលុយ             នុយលោកា

       ច្បាប់តម្រា                      ផ្សាងងឹត                    ពិតចាញ់ប្រាក់       ។

៥.    សម័យថ្មី                        ស្រីនឹងប្រុស               ស្រុសឡប់ឡែ

       ល្បិចគេចកែ                   ប្រែមាយាទ                ឆ្លៀតកាប់ចាក់

       ភ្លេចវប្បធម៌                    ញ័រក្នុងចិត្ត                  ឆ្អិតប្រឡាក់

       ស្រេកឃ្លានប្រាក់             ដាក់ទន់ទេរ                រេខុសក្បួន            ។

៦.    សម័យថ្មី                        ស្រីនឹងប្រុស               ស្រុសគំនិត          

       នាំគ្នាគិតខ្ពស់                  យិតស្រើបស្រាវ          ស្ទាវអួតខ្លួន

       វាយឬកខ្ពស់                   ហួសបែបបទ              អត់សមសួន

       កើតគំគួន                       ខ្លួនចង់ខ្លាំង                ច្បាំងសាច់ញ្ញាតិ     ។

៧.    សម័យថ្មី                        ស្រីនិងប្រុស               ស្រុសគ្នាល្អ

       ជ្រើមឈូឆ                      បវរស្រស់                   ផ្លោះហួសមាឌ      

       គិតតែអញ                      ឆ្ងាញ់វក់វី                    ស៊ីឈាមជាតិ

       ខំខ្មីឃ្មាត                        ឆ្លៀតធ្វើជា                  មារសាសន៍ឯង      ។

៨. ​    សម័យថ្មី                        ស្រីនឹងប្រុស               ស្រុសផឹកស្រា

       វក់ចិន្ដា                          ស្រានាំញៀន              ហ៊ានភ្លេចក្រែង

       កើតជាគ្រោះ                   រស់លាយស្លាប់            យ៉ាប់ហួសថ្លែង

       ស្រាតាក់តែង                  ចែកឲ្យចិត្ត                  ឥតសុខស្ងប់          ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ១០ ខែ​ សីហា  ឆ្នាំ ២០១២

                                                                                    

      

“បទៈ ពាក្យ ៧”

( បុប្ផារាត្រី )

        ១.    ផ្ការីករហង់ត្រង់ហូរហែរ                      ពង្រាយមន្តស្នេហ៍ទាក់នេត្រា

               ចោលស្នាមញញឹមលួងចិន្ដា                បើស្និទ្ធិស្នេហាអាចថ្នមបី           ។

        ២.    ផ្កាពិសិដ្ឋបិតក្រោមភ្លើងពណ៌              អារម្មណ៍ស្រើបញ័រពេលរាត្រី

               ស្លៀកពាក់ផិតផើយចេញសាច់ខ្ចី          រង់ភ័ក្រ្តប្រិមប្រិយសក់ហាឡាយ  ។

        ៣.    អង្គុយជាជួរគួរគយគន់                       ឬកពាទន់ភ្លន់បន្ទាន់កាយ

               ចោលក្លិនពិដោក្រអូបសាយ                កន្លង់ទាំងឡាយចោមរោមជិត    ។

        ៤.    ផ្កាលះបង់ខ្លួនព្រោះប្រាក់កាស            បាត់ភាពអៀនខ្មាស់និងញ្ញាតិមិត្ត

               ខូចអស់កេរិ៍្តឈ្មោះគ្រោះជីវិត               រាគៈរួមរឹតជីវិតផកា                  ។

        ៥.    កន្លង់ក្រេនហើយហើរចោលទៅ           បន្សល់ទុកនៅប្រាក់ដុល្លា

               គេមិនអាណិតជិវិតផ្កា                        ថ្ងៃមុខយ៉ាងណាផ្កាឆើតឆាយ     ។

        ៦.    ផ្កាធ្វើយ៉ាងនេះព្រោះទាល់ក្រ               ឬមួយផ្កាល្អចង់សប្បាយ          

               ស្រើបស្រាវតម្រេកមិនខ្វល់ខ្វាយ          គិតដល់រូបកាយដែលក្មេងវ័យ    ។

        ៧.    បុប្ផារាត្រីស្រីសែនស្រស់                    តែបាត់បង់កេរិ៍្តប្រពៃ

               គេក្រេបហើយចោលហាក់គ្មានន័យ      ឱ! ផ្កាក្មេងវ័យសែនអភ័ព្វ           ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ២៤ ខែ​ មករា  ឆ្នាំ ២០១៣

“បទៈ ពាក្យ ៩”

( ស្រែមួយថ្នាល )

        ១.    មើលឃើញស្រែមួយព្រួយក្នុងចិត្ត        ស្រណោះអាណិតសំណាបខ្ចី

               ត្រូវស្មៅរួមរឹតគ្មានប្រណី                    ប្រឹងលូតឃ្មាតខ្មីគ្រាំគ្រាប្រាណ   ។

        ២.    ស្មៅលាស់បែកកុម្ភរំសំណាប              អោយដួលដេកដាបឥតស្រាក់ស្រាន្ត

               យប់ថ្ងៃកើតទុក្ខខ្វះសុខសាន្ត               រស់ទាំងតឹងតានប្រាណស្ទើរក្ស័យ   ។

        ៣​.    ហេតុអ្វីម្ចាស់ស្រែប្រែមិនខ្វល់              អាណិតគិតដល់សំណាបថ្លៃ     

               អោយស្មៅរួមរឹតតាមប្រល័យ              ទាំងយប់ទាំងថ្ងៃគួស្រណោះ      ។

        ៤.    ស្មោះដុះដាលច្រើនចម្រើនគាប់           សំណាបចាប់ងាប់ស្វិតក្រៀមក្រោះ

               ម្ចាស់ស្រែមិនខ្វល់គិតដល់សោះ          ឱ!​ សែនស្រណោះសំណាបណាស់៕      

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ១០ ខែ​ កញ្ញា  ឆ្នាំ ២០១៣

                  

“បទៈ គោព័ទ្ធស្ទឹង បែបកាកគតិ”

( គួរនឹកគុណម៉ែ )

            ១.    ឱស​ឱ! អ្នកម៉ែ               ម៉ែខំមើលថែ               ថេបុត្រមាសថ្លៃ

                   ថ្លៃថ្លាណាស់គុណ          គុណធ្ងន់ពេកក្រៃ         ក្រៃលែងគួរឆ្នៃ

                                                     ឆ្នៃតបគាត់ពិត         ។

            ២.    ពិតយើងបានដឹង           ដឹងហើយខំប្រឹង          ប្រឹងប្រែងរិះគិត

                   គិតគូរលកលៃ               លៃនៅកៀកជិត          ជិតក្បែរនេបនិត្យ

                                                     និត្យមើលអ្នកម្ដាយ   ។

           ៣.    ម្ដាយគឺជាគឺជាព្រះ          ព្រះនៅក្នុងផ្ទះ             ផ្ទះកូនគ្រប់កាយ

                   កាយហើយនិងចិត្ត         ចិត្តត្រូវសប្បាយ          បាយទឹកថ្វាត់ថ្វាយ

                                                     ថ្វាយជូនដល់គាត់    ។

            ៤.    គាន់ជាគ្រូដើម               ដើមឡើយឆ្នាស់ឆ្នើម    ឆ្នើមជនាញស្ទាត់

                   ស្ទាត់ប្រឹងប្រៀតបុត្រ      បុត្រចេះធំធាត់         ធាន់ធំកុំភ្លាត់

                                                     ភ្លាត់ភ្លេចគុណម៉ែ     ។

            ៥.    ម៉ែផ្សងនិងគ្រោះ            គ្រោះកាលពពោះ     ពោះធ្ងន់ច្រើនស្រែ

                   ខែបុត្រចាក់ផ្ទៃ               ផ្ទៃម្ដាយឥតល្ហែ        ល្ហែល្ហើយពេលម៉ែ

                                                     ម៉ែឃើញបុត្រខ្លួន     ។

            ៦.    ខ្លួនកូនត្រូវចាំ                ចាំពាក្យព្រះផ្ដាំ         ផ្ដាំថាបុត្រស្ងួន

                   ស្ងួនគួរតែកុំ                  កុំលួចគំគួន             គួនគំបំពួន

                                                     ពួនស្អប់អ្នកម្ដាយ     ។

           ៧.    ម្ដាយតែងនឹកខ្វល់          ខ្វល់រិះគិតដល់         ដល់កូនគ្រប់កាយ

                   កាយទោះឃ្លាងឃ្លាត      ឃ្លាតទៅទីឆ្ងាយ       ឆ្ងាយក៏ចិត្តម្ដាយ

                                                     ម្ដាយមិនភ្លេចកូន     ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

              

“បទៈ ក្របចក្រវាឡ”

( យើងជាខ្មែរ )

    ១.    យើងជាខ្មែរត្រូថែរជាតិយើង                   ចិត្តជាសត្វឈ្លើងគួរកែចិត្ត

           ស្ថិតស្នេហាជាតិដោយស្មោះសិទ្ធិ             ពាលទុចរិតកុំធ្វើពាល             ។

    ២.    ឈ្មោះជាតិសាសន៍ឯងគួរឈប់ឈ្មោះ       រាលដាលជម្លោះក្ដៅរោលរាល

           ដៀលមើលងាយគ្នាសមឈប់ដៀល         ខ្លះចិត្តជាពាលគួរកែខ្លះ           ។

    ៣.    គ្នេររូបរួមគ្នាត្រូវគ្នាន់គ្នេរ                         ខ្មាស់រស់ជាតិគេគួរចេះខ្មាស់

           ផ្សាះផ្សាំសមគ្គីត្រូវតែផ្សះ                       ខំប្រឹងឲ្យណាស់ត្រូវខិតខំ        ។

    ៤.    ថែកេរជាតិយើងត្រូវជួយថែ                     ធំជាកូនខ្មែរធ្វើចិត្តអោយចំ

           សមស្ដាប់តម្លៃទើបសាកសម                  ឆបោកបន្លំគួរកុំឆ                   ។

    ៥.    រស់មានគុណធម៌ទើបហៅរស                 ល្អដល់កេរិ៍្តឈ្មោះរស់សុខល្អ

           ក្រចិត្តសន្ដានទើបហៅក្រ                       មានចិត្តស្មោះសទើបហៅមាន  ។

    ៦.    ចេះមកពីរៀនខំរៀនចេះ                         រៀនយកចំណេះត្រូវខំរៀន

           ញៀនល្បែងស្រីស្រាគួរឈប់ញៀន          ថ្នាំម៉ាអាភៀនកុំសេពថ្នាំ          ។

    ៧.    គុណពុកម្ដាយធ្ងន់គួរតបគុណ                 កម្មដាក់ទារុណព្រោះធ្វើកម្ម

           ដាំស្វាយដុះស្វាយតាមយើងដាំ               ចាស់បុរាណផ្ដាំគួរជឿចាស់      ។

    ៨.    គិតមុនគូរកុំគូរមុនគិត                            ច្បាស់លាស់ក្នុងចិត្តគិតឲ្យច្បាស់

           ខ្មាស់អំពើបាបគួរតែខ្មាស់                       ចិត្តគិតផ្ដេសផ្ដាស់គួរកែចិត្ត      ។

    ៩.    ពានពារពើតពើងកុំបំពាន                       ក្រិតក្រមទូន្មានគោរពក្រិត

           ស្និទ្ធិស្នេហ៍មេត្តាចេះស្នេហ៍សិទ្ធិ               សាងសុចិតត្រូវខំសាង            ។

  ១០.    រស់ជាមនុស្សឲ្យពេលជារស់                   អាងបៀនប្រៀនឈ្មោះគួរកំអាង

           កាងពាលាកុំធ្វើជើងកាង                        ល្ងើល្ងើក្អេងក្អាងកុំល្ងីល្ងើ         ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ០៩ ខែ​ កញ្ញា  ឆ្នាំ ២០១២

“បទៈ ក្របចក្រវាឡ”

( យើងជាខ្មែរ )

        ១.    ស្រីសម័យថ្មី                 ឆើតឆាយស្លៀកខ្លី            ហិចហើរហឺហា

               ធ្វើឬកបែបស្ទាវ              ស្រើបស្រៀវចិន្ដា             ប្រួលប្រែសារ៉ា

                                                 ស្នេហាមិនស្មោះ        ។  

        ២.    ស្រីសម័យថ្មី                 ធំឡើងដឹងក្ដី                   ប្រឹងព្រើលលោតផ្លោះ

               ដើរលេងសប្បាយ          ស៊ីចាយស្រស់ៗ              ឆ្កួតស្ទើរទាំងអស់

                                                 ធ្វើតាមសាសន៍យគេ   ។

        ៣.    ស្រីសម័យថ្មី                 វង់ភ័ក្រ្តប្រិមប្រិយ៍             សាច់ខ្ចីម្លះទេ

               តែស្អប់ដួងចិត្ត               ឧកក្រិដ្ឋងាករេ                 ចង់ថ្នមបំពេរ

                                                 ខ្លាចក្រែងគ្រាំគ្រា       ។

        ៤.    ស្រីសម័យថ្មី                 បេះដូងអប្រិយ                ស្ដីស្ដែងមាឃា

               បើសិនមានប្រាក់           ត្របាក់មិនរា                   ប្រៀមផ្លែផ្លែល្វា

                                                 ល្អតែខាងក្រៅ           ។

        ៥.    ស្រីសម័យថ្មី                 គ្មានតាមប្រពៃ                 ចិត្តហ៊ានឆើតឆៅ

               ច្រើនតែចោលល្អ           យកសធ្វើខ្មៅ                  ពុកម្ដាយប្រដៅ

                                                 មិនសូវប្រឹងស្ដាប់       ។

        ៦.    ស្រីសម័យថ្មី                 វក់ស្មារតី                        ប្រួលប្រែក្រឡាប់

               ហ៊ិចហើរជ្រួលជ្រើម        រងើមខុសច្បាប់               កេរិ៍្តឈ្មោះឱនអាប់

                                                 អ្នកផងមើលងាយ      ។

        ៧.    ស្រីសម័យថ្មី                 គ្នានចិត្តភក្ដី                    ខ្លួនប្រាណរាយមាយ

               ធ្វើតាមតែចិត្ត                ផ្ដេកផ្ដិតទន់ជ្រាយ            ប្រុសរាប់សម្ពាយ

                                                 ក៏មិនឆ្អែតដែរ            ។

        ៨.    ស្រីសម័យថ្មី                 ភ្លេចអស់អ្វីៗ                   ជារបស់ខ្មែរ

               មានច្រើនរូបា                មិនថាក្រុងស្រែ               បូរផ្លាស់ប្រួលប្រែ

                                                 កែរអស់មាយាទ         ។

        ៩.    ស្រីសម័យថ្មី                 យង់ឃ្លងអប្រិយ              ដាក់ស្នូលមានស្នៀត

               បានថ្មីចោលចាស់          ប្តូរផ្លាស់យកទៀត            ប្រហាពិឃាទ

                                                 ឲ្យប្រុសឈឺផ្សា          ។

      ១០.    ស្រីសម័យថ្មី                 ខ្លះនៅក្មេងខ្ចី                   មិនប្រឹងសិក្សា

               ច្រើនធ្វើតាមត្រេត          ស្រៀបស្រកកាមា            ណាត់ជួបសង្សារ

                                                 ដើរលេងកម្សាន្ត         ។

      ១១.    ស្រីសម័យថ្មី                 ទោះតូចធំក្ដី                    សុទ្ធចិត្តក្លាហាន    

               ដើរលេងសប្បាយ          មិនស្ដាយខ្លួនប្រាណ        ធ្លាប់ល្អកល្យាន

                                                 បានត្រឹមអាស្រូវ         ។

      ១២.    ស្រីសម័យថ្មី                 មិនគិតវែងខ្លី                   ជ្រើមដើរខុសផ្លូវ

               ពុកម៉ែប្រដៅ                 មូមៅញ៉ាំញាវ                  យកខុសធ្វើត្រូវ

                                                 មិនត្រាប់ពាក្យល្អ       ។

     ១៣.    ស្រីសម័យថ្មី                 មិនសូវខ្មាតខ្មី                  ច្រើនដើរឡែឡ

               ចិត្តឥតអៀនខ្មាស់          បោកប្រាស់ឆូវឆ              ស្ដីស្ដែងថ្លែងស

                                                 ល្អតែមាត់ក្រៅ           ។

      ១៤.    ស្រីសម័យថ្មី                 ភ្លេចប្រពៃណី                  ចោលយកខ្មៅ

               ស្លៀកពាក់លិចលៀន     ញ៉ោមញៀនក្រៀមម្សៅ     មិនខ្លាចរណ្ដៅ

                                                 ប្រឹងដើរសប្បាយ       ។

      ១៥.    ស្រីសម័យថ្មី                 ច្រើនចង់បានប្ដី               មិនគិតវែងឆ្ងាយ

               ធ្វើតាមចិត្តឯង               មិនក្រែងពុកម្ដាយ            បូកពារឡូយឆាយ

                                                 ស្នេហាលួចលាក់       ។

      ១៦.    ស្រីសម័យថ្មី                 ច្រើនចង់ធ្វើអ្វី                  មិនគិតជ្រៅរាក់

               ប្រុសប្រើទឹកលុយ          ជានុយអន្ទាក់                  ស្រីខ្លះជាប់ធ្នាក់     

                                                 ពួកព្រានតណ្ហា          ។

     ១៧.    ស្រីសម័យថ្មី                 ខ្លះនូវក្មែងខ្ចី                    ប្រឹងយកសង្សារ

               ធ្វើឬកម្ងិកម្ងក់                លោតហក់ស្នេហា            ត្រូវប្រៀនឬស្យា

                                                 ក្រេមយកលម្អង         ។

      ១៨.    ស្រីសម័យថ្មី                 ទោះក្រុងស្រែក្ដី               លេបខាយអូនបង

               តណ្ហារុករៀន                ញ៉ាមញៀនស្នេហ៍ស្នង      ស្រីខ្លះសៅហ្មង

                                                 ព្រោះផើមមុនការ       ។

      ១៩.    ស្រីសម័យថ្មី                 វាយគ្នាក្រញី                   គ្នានក្ដីមេត្តា

               ធ្វើរឿងដែលខុស           ព្រោះប្រុសស្នេហា           ដណ្ដើមសង្សារ

                                                 ចិត្តហួងហែង            ។

      ២០.    ស្រីសម័យថ្មី                 វាចារហាស្ដី                    ធ្វើឬកខែងរែង

               អាងតែមានសិទ្ធ            មិនគិតកោតក្រែង            ចូលចិត្តគ្រឿងក្លែង

                                                 ជាងគ្រឿងបរិសុទ្ធ      ៕

                                                                    និពន្ធដោយ៖  ផន   ផានឿន

ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ០១ ខែ​ កញ្ញា  ឆ្នាំ ២០១២

          ប្រិយមិត្តជាទីមេត្រី! អត្ថន័យនៅក្នុងកំណាព្យនេះខ្ញុំពុំមានបំណងនិយាយសំដៅ​ដល់​មនុស្សស្រីថាសុទ្ធតែមានសភាពលក្ខណៈដូច្នេះទាំងអស់នៅឡើយ គឺខ្ញុំនិយាយតែចំពោះ​ជនមួយជំពូកដែលភ្លើតភ្លើនផ្ដល់ផ្នត់គិតនិតមិនល្អដល់សង្គមជាតិតែបុណ្ណោះ។ ដូច្នេះបើអ្នកណាម្នាក់ដឹងខ្លួនល្អហើយសូមកុំយកដាក់ក្នុងចិត្តអី៕